این مهم در قول شاعرانى كه نقش رسالت در ایجاد حركت هاى فردى و اجتماعى جامعه را دارند  درتعابیر مختلف ادبى مطرح شده و مصادیق طبیعت در شعر، هم از منظر جلوه هاى جلال و جمال الهى بعنوان علت ها و معلول هایى كه نشانى از آن علت العلل غایى حیات دارند از یك سو و هم  در صور خیال دیگرگونى از معنا، بعنوان مشبه بهى كه وجه شبه جدیدى در تماشاى پدیده ها بدست

مى آورد به ظهور رسیده اند.

"و هیچ ماهى ، هزار و یك گره رودخانه را نگشود" ماهى رمز سالك و رودخانه  رمز راه و سلك. گاهى هم از حیرت، طبیعت در قاب توصیف شاعرانه هاى یك اثر در مى آید. توصیفى كه در نگاه معرفتى،  به صاحب اثر بر مى گردد. حالا با این نگاه، به چه كسى شاعر مى گویند. و شاعر چگونه پل میان حقیقت و انسان و جامعه مى شود. آنكه تنها كلام را به نظم در مى اورد، ناظم است، نه شاعر و دچار عادت. اما شعر صحبت از كلام مخیل است كه گاهى صرفا در فرم  و گاهى در معنا و غور شاعرانه هاى با الهام، بار تفكر و تحرك جامعه را نیز بر دوش مى كشد. صور خیالی كه جان شعر را از تكنیك و مهارت شاعرانه ى صرف،  به الهامى از جنس وحى تنزل یافته متصل مى كند و در حالى از همان وقت معروف و مقصود، براى  شاعر حاصل مى شود،  آنهم در اتصال به منبع نورالانوار هستى . و این همان دلیل است كه شعر،  بیش از شاعر، راه به جاودانه هاى بعد از حیات مى برد. و مى ماند. اینجاست كه شاعر قبل از تبحر در بیان واژه و پرداخت مضامین، راه طى كرده بر فراز منزلی را ماند كه از تجربه ى عارفانه ى خویش مى سراید و مهارت شعر، ابزاریست براى ذكر آنچه كه مى بیند

اینجاست كه نه هر كلكى شكر دارد و نه هر زیرى زبر دارد  مولانا مفهوم پیدا مى كند و یا نه هر كو ورقى خواند، معانى دانست حافظ

در چنین نگاهیست  كه:

شاعران وارث آب و خرد و روشنى مى شوند . و اینها یعنى آگاهى به راز كائنات. تشویش شاعر در این باغ تماشا، از حیرت اینهمه اویى دوست مى باشد كه در ذره ذره ى این عالم پاشیده شده است. اینجاست كه مى گوید: به جهان خرم از آنم كه جهان خرم از اوست. روى به آسمان دارد و آبى وحدت وجود. حالا دیگر به هرجا مى نگرد روى او مى بیند. براى او فاصله ى چشم سر و سر، در نگاه اینگونه  به مظاهر خلقت دوست یكى شده اند. بین نگرنده و نگریسته  فاصله اى نیست. مرده ریگ هاى ذهنى كه غبار عادات پیش روى تماشا را مى گیرند، رفته اند . و همه چیز، دریاى هماهنگى او شده است. همانجا كه گل شبدر چه كم از لاله ى قرمز دارد. در چنین فضایى مفهوم منطق عملى شاعر، پیش از منطق علمى آن حركت مى كند، چرا كه در این وادى ، عالم بى عمل به زنبور بى عسل مى ماند و بس

و شاعر باید شعر خویش را زندگى كرده باشد. عامل به حرف خویش باشد. و اینها را در نگاه به طبیعت و هستى موجودات باید درك كرد. ردى كه براى شاعر عارف، جهتى در توحید و مصادیق آن دارد.

"الله نور السموات و الارض "

سبزه اى را نمى كند كه اگر بكند خواهد مرد. آب را گل نمى كند كه اگر بكند، بر سنگینى بال اشتیاق خویش افزوده است. با چشم دل به جهان مى نگرد و آنچه نادیدنیست را آن مى بیند. در چنین حالى مى

گوید : "بیا!  با هم از حالت سنگ چیزى بفهمیم. این حالت سنگ چیست كه در چشم و ادراك یكى مى نشیند و دیگرانى آن را نمى بیند. و آیا اینگونه  دیدن ، آرمان حقیقت وجود آدمى بود، یا نه؟

براستى نسبت درك طبیعت با دریافت حقیقت در كدام فاصله ى از بینش راه براى انسان بدست خواهد آمد.  و مسیر حكمت بعنوان گمشده ى مؤمن، از اشراق كدام فرانگرى چشم و دل ، راه به یگانه نگرى هستى وجود خواهد برد تا شاعر طبیعت و مظاهر آن ، با حقیقت و یكتایى آن یكى و همراه باشد. اینجاست كه طبیعت الهام بخش جان شاعرى مى شود كه دریچه ها به سمت شناسه ها باز كرده و راه به دریاى معانى دوست برده است. در چنین خداگونگى ، امر بر هدایت كثرت مى كند و غم خلقى را به سیاق رسالت انبیا بر جان خسته مى برد و بر خویش نهیب مى زند كه : یاد من باشد كارى نكنم كه به قانون زمین بر بخورد.

و این قانون ، همان مدنیت آرمانى بشر ، در درگاه فضیلت و دانایى موعود است جاییكه پاى شعر به زمین مى آید تا به جستجوى حقیقت خویش ادامه  دهد.  با زبان رمزها به جان طبیعت مى زند  و با غم اینهمه كثرت در وحدت یكى مى شود ؛ و مى پرسد :

چرا مردم نمى دانند كه لادن اتفاقى نیست؟

‎و یا آنكه : چرا مردم  نمى دانند كه در گل هاى ناممكن هوا سرد است

 شعر طبیعت ، راه از الهام مى جوید، صورى  كه از وحى بر جان دچار لحظه هاى شاعر مى نشیند، نه فرمى از خیالات سبك زمینى.

شعر طبیعت، شعر حقیقت است.

جاییكه بى التماس نور  و بى نجواى آب و بى همهمه ى برگ، زندگى چیزى براى گفتن ندارد.

جاییكه بقول سپهرى :

میوه هاى بى نهایت را كجا مى شد میان  یك سبد جا داد.